Marka denince çok kolay tanımlı bir kelime gibi düşünüyoruz genelde. Hâlihazırda oluşmuş markaların hikâyelerine bakmadan pat diye oluvermişler gibi gelir bize. Veya insanlar seviyorsa o şeyi markadır demek de doğru değildir. Oysaki marka yaratmak oldukça zorlu; sabır ve çaba gerektiren bir süreçtir. Peki, nedir o zaman marka dediğimiz olay?
Sözlük anlamıyla baktığımız zaman, “bir ticaret malını tanıtmaya, benzerlerinden ayırmaya yarayan, o malın simgesi olan, resim ya da harften oluşan özel im.” olarak tanımlanmaktadır.
Markalar, elle tutulan veya formül haline getirilebilen bir tanımla ifade edilemez. Bir fizik veya kimya gibi göremeyiz pazarlamayı, haliyle markayı da formül gibi görmek doğru olmaz. Marka dediğimiz zaman, ürün veya hizmetle alakalı ürüne göre daha soyut ama aynı zamanda ürün ile var olan bir kavramdan bahsedebiliriz.
Marka oluşturabilmek için ürün veya hizmete bir kimlik üretmek gerekir. Bunları oluştururken de tüketicinin gözünde sağlanacak fayda, o markanın yaratacağı tecrübe göz önünde bulundurulmalıdır.
Marka kimliği yaratmak imkânsız değildir. Ancak yaratılan kimlik teorik olarak kalacak ve yapay görünecektir. Kimlik oluşturulurken iç ve dış paydaşları göz ardı etmemek gerekir. Çünkü bir markayı yaratmak ve sürdürülebilir kılmak için her bir paydaş önemli rol oynar. Marka kimliğini yarattıktan sonra o markanın çağrıştırdığı şeyler, markanın vaatleri ve uygulamaları birbiriyle uyumlu olmalıdır. Bu yüzden markayla ilişki içerisinde olan her bir aktör aynı duyguyu yaşamalı, aynı hissi duyumsamalı, aynı noktada kesişmelidir. İlerleyen yazılarımda anlatacağım üzere marka aslında bireylerin ait olma, bir topluluğu benimseme, bizden biri olarak tanımlamak için kullandığı bir unsur olarak ele alınabilir.
Birinin ismini söyleyince akla o kişi nasıl geliyorsa, markayı söyleyince o ürün veya hizmet de öyle hatırlanmalıdır.
İsim önemli gibi görünse de marka oluşturulurken ortaya çıkan duygu veya o ismin neyi çağrıştırdığı marka adından daha önemlidir. Markaya has bir kimlik ve kültür oluşturmak ve marka ismini duyan herkesin bunu hissetmesi en önemli unsurlardandır.
Rakipler arasında ayırt edici olmak için marka oluşturma sürecinin her aşaması göz önünde bulundurulmalı ve titizlikle incelenmeli. Bu ayırt etme sürecinde marka kişiliği ön plandadır.
Bundan sonra yazacağım birkaç yazıda hem marka oluşturma aşamalarına değinecek hem de uzun süredir tartıştığımız üzere Alanya markasından bahsedeceğim.