Bu göç, başta emlak piyasasında büyük bir hareketlilik yaratırken, kısa sürede arz-talep dengesinin bozulmasına ve 1+1 daire çılgınlığının başlamasına neden oldu. Ancak bu kısa süreli hareketlilik, bugün itibarıyla birçok müteahhitin elinde patlayan bir problem olarak öne çıkıyor.
1+1 DAİRE ÇILGINLIĞI NASIL BAŞLADI?
Savaşla birlikte Alanya’ya gelen göçmenler, genellikle ekonomik, küçük ve kullanışlı daireleri tercih etti. Bu durum, bölgede müteahhitlerin hızla 1+1 dairelere yönelmesine yol açtı. Özellikle çarşı merkezindeki eski oteller, yıllık kira geliri yerine müteahhitlere devredilerek, yerlerine toplu şekilde 1+1 daireler inşa edildi. Aynı şekilde, yeni konut projelerinde de ağırlıklı olarak bu tip küçük dairelere yer verildi.
Müteahhitler, savaşın devam edeceği ve göç dalgasının süreceği beklentisiyle piyasaya yüzlerce 1+1 daire sundu. İlk etapta bu daireler hızla satıldı. Ancak savaşın seyrinin değişmesi ve Ukrayna ile Rusya vatandaşlarının ülkelerine geri dönmeye başlaması, bu dairelerin satılmasını veya kiralanmasını zorlaştırdı.
GÖÇMENLER DÖNDÜ, 1+1 DAİRELER ELDE KALDI
Savaşın ilk yıllarında Alanya’ya yerleşen göçmenlerin büyük bir kısmı, barış ihtimalinin artması ve ülkelerindeki koşulların iyileşmesiyle geri dönmeye başladı. Geri dönenler, genellikle satın aldıkları 1+1 daireleri ellerinden çıkarmayı tercih etti. Bu durum, piyasada ikinci el 1+1 daire fazlalığına yol açarken, birçok müteahhit de ellerindeki sıfır daireleri satamaz hale geldi.
Özellikle Türk vatandaşları arasında 1+1 dairelere olan talep oldukça düşük. Türk alıcılar genellikle daha geniş daireleri veya aile yaşamına uygun konutları tercih ediyor. Bunun sonucunda Alanya, deyim yerindeyse bir “1+1 çöplüğüne” dönüştü.
ÇARŞI MERKEZİNDE ESKİ OTELLERİN DÖNÜŞÜMÜ SORUN YARATTI
Alanya’nın çarşı merkezinde bulunan birçok eski otelin müteahhitlere devredilmesi ve bu alanların toplu şekilde 1+1 dairelere dönüştürülmesi, ilçenin hem emlak hem de turizm dengesini olumsuz etkiledi. Daha önce turistik amaçlarla kullanılan otellerin yerine, büyük ölçüde kullanılmayan ve atıl kalan 1+1 dairelerin inşa edilmesi, bölgedeki ekonomik yapıyı da olumsuz etkiledi.
Turistlerin kalıcı konaklama yerlerinin azalması, bölgedeki otel işletmeciliğini darbeledi. Öte yandan, bu dönüşüm süreci, yerel halkın barınma maliyetlerini de artırdı. Yabancı göçmenler için planlanan 1+1 dairelerin fazlalığı, geniş ailelerin barınma ihtiyaçlarını karşılamaktan uzak kalınca, Türk alıcılar bu daireleri tercih etmedi.
EKONOMİK DARALMA VE ÇÖZÜM ARAYIŞLARI
Müteahhitlerin elinde kalan yüzlerce 1+1 daire, Alanya emlak piyasasında ciddi bir arz fazlasına ve fiyat düşüşüne yol açtı. Piyasadaki bu kriz, hem müteahhitleri hem de daire sahiplerini zor durumda bıraktı. Çoğu müteahhit, dairelerini satabilmek için fiyatlarda büyük indirimlere gitse de talep yetersizliği nedeniyle sorun çözülmüş değil.
Uzmanlar, Alanya’daki bu durumun çözümü için şu önerilerde bulunuyor:
1. Dairelerin alternatif kullanımı: Elinde fazla 1+1 dairesi bulunan müteahhitlerin, bu daireleri kiralık ofis veya kısa dönem tatil konaklamalarına uygun hale getirmesi gerektiği belirtiliyor.
2. Kentsel dönüşüm planlarının gözden geçirilmesi: Gelecekte benzer bir kriz yaşanmaması için, Alanya’da yeni inşa edilen konut projelerinin daha dengeli bir şekilde planlanması gerekiyor.
3. Turistik alanların korunması: Eski otellerin tamamen konuta dönüştürülmesi yerine, turizm kapasitesini artıracak projelere yer verilmesi gerektiği vurgulanıyor.
ALANYA, DERS ÇIKARMALI
Alanya’nın 1+1 daire çılgınlığı, savaş gibi olağanüstü durumların emlak piyasasını nasıl etkileyebileceğini gözler önüne serdi. Bölgenin gelecekte daha sağlıklı bir yapılaşma süreci geçirmesi için planlama ve talep analizi konusunda daha dikkatli olunması gerekiyor. Aksi takdirde, sadece ekonomik değil, sosyal ve kültürel dengelerin de olumsuz etkilenmesi kaçınılmaz olacak.