Yoğun ziyaretçi baskısı altındaki destinasyonlarda yükselen fiyatlar lokal insanları zorlamakla ve onları bulundukları yerleri terk etmeye zorlamakla kalmıyor aynı zamanda kentlerin alt yapıları ile tarihi ve turistik mekanlarındaki baskıyı da artırıyor. Pek çok ve ülke/destinasyon ise, bunun önüne geçmek için turist vergisi getiriyor veya varolan vergiyi artıyor.
Peki hangi destinasyonlar yeni vergi getirmeye hazırlanıyor, hangileri mevcut vergileri artıyor, elde edilen gelirleri hangi destinasyon ne amaçla kullanıyor?
Barselona
Barselona turist vergisini artıyor
Geçtiğimiz nisan ayında turist vergisini 2,75 euroya yükseleten Barselona yerel otoriteleri önümüzdeki yılın nisan ayında ise bu miktarı 3,25 euroya çıkaracak. Ayrıca, bir süre sonra Barselona'ya giden turistler şehir vergisine ek bir vergi daha ödemek zorunda kalacak. Kent Konseyi, elde edilecek gelirleri şehrin alt yapısını geliştirmek ve olulan hasarı gidermek için kullanacak.
Valensiya 2024'te turist vergisi almaya başlayacak
İspanya'nın Valensiya kenti de 2024 yılından itibaren oteller, pansiyonlar, apartman daireleri ve kamp alanları da dahil olmak üzere bölgedeki her türlü konaklama yerinde konaklayan turistlerden vergi almaya başlayacak. Kentte konaklayan yolcular 2023'ün sonundan veya 2024'ün başından itibaren, kaldığı konaklama merkezine bağlı olarak 7 geceye kadar gecelik 50 cent ile 2 euro arasında para ödeyecek. Valensiya otoriteleri de, bu şekilde elde edilecek gelirin kent turizminin sürdürülebilir kalkınması için harcanacağını açıkladı.
Olhão-Portekiz bu yıl turist vergisi almaya başlayacak
Turistlerden şehir vergisi almaya başlayacak olan bir diğer şehir ise Olhão. Turistler arasında popüler olan bu balıkçı kasabası nisan-ekim ayları arasında turistlerden geceleme başına 2 euro tahsil edecek. Söz konusu miktar kasım-mart arasındaki dönemde ise 1 euroya düşürülecek. Çocuklardan ücret alınmayacak ve 5 gece sonrası için vergi alınmayacak. Olhão'da toplanacak vergiler de turizmin kentin alt yapısında oluşturduğu tahribatın giderilmesinde kullanılacak.
Portekiz'in turizm merkezi Algarve'nin iki belediyesi (Faro 1,5 euro, Vila Real de Santo António 1 euro) zaten turistlerden 7 gece ve altı konaklamaları için vergi alıyordu.
Tayland
Tayland 2023 yılında turist vergisini hayata geçiriyor
Tayland ise 2022 yılında başlatmayı planladığı ancak nasıl uygulanacağına tam olarak karar veremediği turist vergisini bu yıl hayata geçiriyor. Turist başına 300 Baht (8 euro) vergi almayı planlayan Tayland, toplanacak verginin bir kısmının turistlerin sigortasının karşılamadığı sağlık giderlerini karşılamada kullanacak. Aynı zamanda, toplanacak parayla Bangkok'taki Grand Palace gibi turistik mekanların iyileştirilmesi de sağlanacak.
Venedik 2024'te başlayacak
Turist kalabalığınan en fazla şikayet eden destinasyonlardan Venedik ise 2024 yılından itibaren turistlerden günlük ücret almaya başlayacak. Ücretin alınması birkaç kez ertelendi ancak ilk denemelerin önümüzdeki yılın ilkbahar ve yaz aylarında başlayacak. Kent konseyi verginin para kazanmak amacıyla getirilmediğini belirtse de, toplanacak paranın bakım, temizlik ve yaşam maliyetlerinin azaltılması da dahil olmak üzere kent sakinlerine yardımcı olacak hizmetlere aktarılacağını açıkladı.
Avrupa Birliği turist vizesi uygulamasına başlayacak
Avrupa Birliği, 2024 yılından başlamak üzere, ABD-İngiltere ve Avustralya vatandaşları dahil, tüm AB dışı ülke vatandaşlarından 7 euro turistik vize vergisi alacak. Söz konusu vergi, Schengen bölgesine girmek için gerekli olan online başvuru formu doldurulduğu sırada ödenecek. 18 yaşın altıdakiler ve 70 yaşın üzerindekiler ücretten muaf olacak.
Bunların dışında zaten pek çok ülke turistlerden çeşitli şekillerde vergi alıyor. Peki hangi ülke turistlerden ne kadar ücret alıyor? işte detaylar...
Avusturya: Avusturya'da ödenen şehir vergisi kalınan şehre göre değişim gösteriyor. Örneğin Viyana ve Salzburg'da geceleme başına otele 3,02 euro ödeniyor.
Belçika: Belçika'da da kalınan gece başına şehir vergisi ödeniyor. Ücret bazen oda fiyatına dahil edilerek alınırken, bazen ayrıca istenmekte. Bu nedenle faturanızı kontrol etmeniz gerekiyor. Belçika'da turist vergisi gece başına genelde 7,50 euro.
Butan Krallığı: Butan Krallığı dünyada en yüksek turist vergisini alan ülke. Yüksek sezonda ülkede kalanlar geceleme başına 250 dolar ödemek zorunda. Ancak bu ücret konaklamadan ulaşıma, yeme-içmeden rehber ve müze giriş ücretlerine kadar pek çok şeyi kapsıyor.
Bulgaristan: Bulgaristan da turistlerden vergi alıyor. Bölgelere göre değişen ve son derece düşük olan vergi 1,5 euro civarında.
Karayip Adaları: Karayip Adaları'nın çoğunda turist vergisi ya otel maliyetine eklenerek alınıyor ya da çıkışta tahsil ediliyor. Antigua ve Barbuda, Aruba, Bahamalar, Barbados, Bermuda, Bonaire, Britanya Virjin Adaları, Cayman Adaları, Dominika, Dominik Cumhuriyeti, Grenada, Haiti, Jamaika, Montserrat, St. Kitts ve Nevis, St. Lucia, St. Maarten, St. Vincent ve Grenadinler, Trinidad ve Tobago ve ABD Virgin Adaları'nın hepsinde turist vergisi var. Ücretler ise 13 euro ile 45 euro arasında değişiyor.
Hırvatistan: Hırvatistan 2019 yılında turist vergisini 10 Kuna’ya (1,33 euro) yükseltti. Ücretin yüksek hali sadece yüksek sezonda alınıyor.
Çek Cumhuriyeti: Çek Cumhuriyeti'nde ise sadece başkent Prag'a giden turistlerden vergi alınıyor. 60 geceye kadar gecelik 1 euro olan ücret, 18 yaşın altındakilerden alınmıyor.
Fransa: Fransa'da “taxe de séjour” adı altında alınan turist vergisi otel konaklama ücretine dahil edilerek alınıyor. Ücret ise gecelik 0,20 cent ile 4 euro arasında değişiyor. Toplanan paralar Paris, Lyon gibi yoğun ziyaretçi alan yerlerde turizm alt yapısını korumak için kullanılıyor.
Paris bölgesi kentteki otellerden ve diğer günübirlik konaklama merkezlerinde kalanlardan şehir vergisini yüzde 200 arttırmak için onay aldı. 2024 yılından itibaren beş yıldızlı otelde çift kişilik oda için 11 euro ödenecek.
Almanya: Almanya'nın Berlin, Frankfurt, Hamburg gibi şehirlerinde turistlerden "kulturförderabgabe" (kültür vergisi) ve ayrıca "bettensteuer" (yatak vergisi) adı verilen iki vergi alınıyor. Ücret tutarı ise otel konaklama bedelinin yüzde 5'i kadar.
Yunanistan: Yunanistan'da turist vergisi kalınan otel kategorisine göre değişiyor ve gecelik 4 euroya kadar çıkabiliyor. Elde edilen gelir ise Yunanistan'ın borç ödemelerinde kullanılıyor.
Macaristan: Macaristan'da sadece başkent Budapeşte'de turist vergisi alınıyor. Budapeşte'de otelde kalan misafirler konaklama bedelinin yüzde 4'ü kadarını turist vergisi olarak ödüyor.
Endonezya: Endonezya'da ise sadece Bali'de turist vergisi alınıyor. 2019 yılında çıkarılan yasaya göre Bali Adası'nı ziyaret edenler 9 euro ödemek zorunda. Elde edilen gelir ise çevrenin Bali kültürünün korunması için yürütülen programlara harcanıyor.
İtalya: İtalya'ya ödeyeceğiniz turist vergisinin tutarı nerede olduğunuza göre değişiyor. Örneğin Roma'da bu ücret 3-7 euro arasında değişiyor. Ancak bazı küçük şehirlerde bu tutar daha da yüksek olabiliyor.
Japonya: Japonya'da turist vergisi 'çıkış vergisi' şeklinde alınıyor. Turistler, Japonya'dan ayrılırken 100 yen (8 euro) ödemek zorunda. Japon ulusal resmi turizm portalı 'Küçük vergiler ekonomide büyük farklar yaratabilir' sloganını kullanıyor.
Malezya: Malezya'da turist ücreti sabit ve geceleme üzerinden her bir gece için 4 euro olarak alınıyor.
Yeni Zelanda: İş, eğitim veya tatil amacıyla Yeni Zelanda'ya giden her bir kişi Uluslararası Ziyaretçi Koruma ve Turizm Vergisi (International Visitor Conservation and Tourism Levy - IVL) ödemek zorunda. Avustralyalıların muaf olduğu vergi 21 euro.
Hollanda: Hollanda'da ise turistlerden ayak bastı ve su vergileri alınıyor. Amsterdam'da bu tutar otel konaklama bedelinin yüzde 7'si iken, 2024 yılında bu tutar 12,5 euroya yükselecek. Ücretler hem geceleme yapan turistlerden hem de günübirlik gelen kruvaziyer yolcularından alınıyor.
Portekiz: Portekiz'de yaklaşık 2 euro olan turist vergisi 13 yaş ve üzeri misafirlerden alınıyor. Söz konusu vergi ülke genelindeki 308 belediyeden sadece 13'ü tarafından toplanıyor. Söz konusu vergi, konaklamanın sadece ilk 7 günü alınıyor.
Slovenya: Slovenya'da turist vergisi bölgeye ve otel yıldızına göre değişiyor. Ljubljana ve Bled gibi bölgelerde kişi başı gecelik 3 euro civarında.
İspanya: İbiza'ya, Mayorka'ya veya Balear Adaları'na gidiyorsanız buralarda 'Sürdürülebilir Turizm Vergisi' ödemek zorundasınız. 16 yaş üzerindeki tüm misafirlerden alınan vergi, yüksek sezonda gecelik 4 euroya kadar çıkıyor.
İsviçre: Turist vergisi İsviçre'de de bölgeye göre değişmekle birlikte, gecelik kişi başı ortalama 2,20 euro civarında. Turist vergisi genellikle otel konaklama bedeline dail edilmez, ayrıca tahsil edilir. 40 gün altı tüm konaklamalardan alınır.
Amerika Birleşik Devletleri: ABD'nin büyük kısmında turistlerden konaklama vergisi alınır. 'İşgaliye vergisi' adlı vergi bölgelere değişirken, en yüksek vergi ,konaklama bedelinin yüzde 17'si olarak Houston'dan alınır.
Türkiye: Türkiye’de ise konaklama vergisi adı altında alınan vergi, diğer ülkedekilerden farklılık gösteriyor. Konaklama ve onunla birlikte satılan tüm mal ve hizmetlerin toplamının yüzde 2’si üzerinden alınan vergi yerel idarelere değil merkezi hükümete gidiyor. Diğer yandan, söz konusu vergi yerli/yabancı ayırt edilmeksizin konaklama merkezlerinde kalan herkesten alınıyor.